Táimid inár gcónaí i dtimpeallacht bia a imríonn tionchar ar an dóigh a gceannaímid, a n-ullmhaímid agus a n-ithimid bia. Gach lá, cuirtear dúshlán romhainn le ‘dreach bia’ ina gcuirtear itheachán míshláintiúil agus caitheamh iomarcach fuinnimh chun cinn agus ina spreagtar iad. Aithnítear go fairsing é anois go bhfuil na timpeallachtaí míshláintiúla sin ag cur le murtall agus le drochshláinte.
San imeacht seo déanfar iniúchadh ar dheiseanna chun tacú le roghanna bia níos sláintiúla agus ar deireadh thiar chun sláinte an daonra a fheabhsú. Pléifidh cainteoirí ár dtimpeallacht bia reatha agus straitéisí chun timpeallachtaí níos sláintiúla a chruthú, agus eispéiris á gcomhroinnt lena n-áirítear na timpeallachtaí miondíola agus fógraíochta.
An Clár
09.00 rn: Clárú le tae agus caife
10.00 rn: Fáilte agus aitheasc oscailte
10.15 rn: An tOllamh Amelia Lake, Ollscoil Teesside agus Fuse, an Lárionad um Thaighde Aistritheach ar Shláinte Phoiblí – ‘Deiseanna chun sláinte an daonra a fheabhsú: timpeallachtaí bia sláintiúla a phlé’
10.40 rn: Sinead O’Mahony, Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann agus an Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath – ‘Infhaighteacht agus suntasacht bianna sláintiúla agus míshláintiúla in ollmhargaí i mBaile Átha Cliath, Éire’
11.05 rn: Sos
11.25 rn: Fran Bernhardt, Sustain: an comhaontas le haghaidh bia agus feirmeoireacht níos fearr – ‘Gníomhú áitiúil maidir le fógraíocht bia chun tabhairt faoi mhurtall agus faoi mhíchothromaíochtaí sláinte’
11.50 rn: Heather Brown, Ollscoil Lancaster – Faireachán agus meastóireacht a dhéanamh ar an mbeartas pleanála a bhaineann leis an timpeallacht bia: cad atá foghlamtha againn agus cad atá le teacht?
12.15 rn: Seisiún ceisteanna agus freagraí
12.45 in: Ráiteas clabhsúir
01.00 in: Lón agus líonrú
Daoine ar cheart dóibh a bheith ann
Beidh spéis san imeacht seo acu siúd a oibríonn i sláinte phoiblí, sa saol acadúil, i réimsí míochaine agus cliniciúla, san earnáil reachtúil, dheonach agus pobail, i dtionscal, i ranna pleanála áitiúla agus i ranna rialtais.
Sustain: an comhaontas le haghaidh bia níos fearr agus feirmeoireacht níos fearr
Ó 2018 ar aghaidh, bhí Fran ag tabhairt comhairle d’fhoireann Mhéara Londan maidir leis an mbeartas um Fhógraíocht Bia Níos Sláintiúla a scríobh agus a chur i bhfeidhm lena sriantar fógraíocht maidir le bia agus deoch míshláintiúil ó líonra Transport for London. Mar thoradh air sin, chonacthas laghdú 1,000 calra agus laghdú 20% ar tháirgí siúcrúla i gceannacháin na dteaghlach i Londain. Meastar go gcuirtear cosc leis sin ar 100,000 cás de mhurtall, ar 3,000 cás de dhiaibéiteas agus ar 2,000 cás de ghalar croí agus chomh maith leis sin táthar ag súil go mbeidh coigilteas £218 milliún ann do NHS Londan thar shaolré an daonra reatha.
Thacaigh sí le hocht rialtas áitiúla freisin chun é a thabhairt trí bhoird a gcomhairlí féin agus chun an beartas a cheadú go rathúil: Haringey, Merton, Southwark, Greenwich, Bristol, Barnsley, Tower Hamlets agus Luton. Tá níos mó ná 100 rialtas áitiúil ann anois a théann i gcomhairle léi maidir le tacaíocht chun an rud céanna a dhéanamh ar fud a láithreáin fógraíochta féin.
Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann agus an Coláiste Ollscoile, Baile Átha Cliath
Is diaitéiteach í Sinéad O'Mahony atá cláraithe le CORU. Bhain sí céim BSc amach i nDaitéitic ó Ollscoil Uladh mar aon le MSc i Sláinte Phoiblí (Cur Chun Cinn na Sláinte) ó Scoil Sláinteachais agus Leighis Trópaicigh Londan, Ollscoil Londan. Oibríonn Sinead mar Fheidhmiúchán Teicniúil Sinsearach ar Thascfhórsa Athfhoirmlithe Bhia na hÉireann, comhpháirtíocht straitéiseach idir Údarás Sábháilteachta Bia na hÉireann agus Éire Shláintiúil. Tá PhD páirtaimseartha á chríochnú aici freisin faoi láthair ar shláintiúlacht na timpeallachta miondíola bia uirbigh agus athfhoirmliú bia in Éirinn (2019-2024), ag an gColáiste Ollscoile, Baile Átha Cliath, faoi mhaoirseacht an Ollaimh Eileen Gibney, an Ollaimh Geraldine Doyle agus Nuala Collins.
Ollscoil Teesside agus Fuse, an Lárionad um Thaighde Aistritheach ar Shláinte Phoiblí
Is diaitéiteach agus saineolaí cothúcháin sláinte poiblí í an tOllamh Amelia Lake ag Ollscoil Teesside. Is Comhstiúrthóir Fuse í Amelia, an Lárionad um Thaighde Aistritheach ar Shláinte Phoiblí agus is ceannasaí de chuid Fuse í ar théama taighde Scoil na Sláinte Poiblí NIHR (Institiúid Náisiúnta um Thaighde ar Chúram agus ar Shláinte) ‘Áiteanna Sláintiúla, Domhan Sláintiúil’.
Is é atá i gceist le taighde Amelia comhoibriú trasdisciplíneach chun iniúchadh a dhéanamh ar an dóigh a n-idirghníomhaíonn an timpeallacht le hiompraíochtaí daoine aonair. Baineann a cuid oibre reatha le beartas pleanála sláintiúla, easpa slándála bia, deochanna fuinnimh, sláinte ag an áit oibre, córais bhia, timpeallachtaí bia scoile, an timpeallacht mhurtallaigineach agus malartú eolais.
Tá taithí mhór ag Amelia ar obair a dhéanamh le lucht ceaptha beartas, le cleachtóirí, le spriocluchtanna nach speisialtóirí iad agus leis an saol acadúil chomh maith, agus tá cláir oiliúna mar aon le scannáin ghairide táirgthe aici. Déanann Amelia carthanas beag a reáchtáil freisin ar a dtugtar The David Ashwell Foundation a mhaoiníonn taighde ar ghalar scamhóige neamhchoitianta a théann i bhfeidhm ar naíonáin nuabheirthe i gcuimhne a mic David.
